[2000 – 2001] Thi học sinh giỏi lớp 12 – Hà Nội

Câu I: (6 điểm)

1/ Một este được điều chế bằng cách cho ancol etylic tác dụng với một axit hữu cơ A. Đốt 0,66 gam este này thu được 1,32 gam cacbon đioxit và 0,54 gam nước. Biết tỉ khối hơi của este này đối với không khí là 3. Hãy tìm công thức phân tử, công thức cấu tạo, tên của este và axit A.

2/ Hãy cho biết công thức phân tử dạng tổng quát (dạng CxHyOz) của một este điều chế được bằng tác dụng của một axit đồng đẳng với axit axetic và một ancol đồng đẳng với ancol etylic.

3/ Một trong những este này (của câu 2) có tỉ khối hơi đối với không khí là 4,01 tác dụng với NaOH sinh ra một muối có khối lượng bằng 24/29 khối lượng của este đã dùng. Hãy tìm công thức cấu tạo của este, của axit hữu cơ và của ancol bậc nhất tương ứng.

Câu II: (6 điểm)
Dung dịch X gồm các ion K+; NH4+; CO32-; SO42-.

1/ Hãy trình bày cách điều chế X bằng các phương pháp sau:
a) Từ 2 muối trung hòa.
b) Từ một muối và 2 chất khí.

2/ Lấy 1/10 X trộn với dung dịch Ba(OH)2 dư, đun nóng nhẹ thích hợp thì thu được 6,15 gam kết tủa và 672 ml khí ở 54,6°C và 1,2 atm.
Lấy 1/10 X trộn dung dịch HNO3 dung dịch dư thì thu được 336 ml khí ở 27,3°C và 1,1 atm. Hãy tính tổng khối lượng các muối tan trong dung dịch X.

3/ Nếu lấy 1/10 X và hấp thụ thêm vào đó 246,4 ml khí SO2 đo ở 27,3°C và 1 atm thì thu được dung dịch Y. Trộn lẫn Y với 1 lượng dư dung dịch BaCl2 dư thu được một kết tủa. Hãy tính khối lượng kết tủa thu được.

Câu IV: (4 điểm)
Hãy giải thích và viết phương trình phản ứng (nếu có):

1/ Có thể điều chế các khí hiđrô florua (HF); hiđrô clorua (HCl); hiđrô Bromua (HBr); hiđrô iôdua (HI) bằng cách dùng H2SO4 đặc tác dụng với muối tương ứng florua, clorua, bromua, iođua được không?

2/ Có thể điều chế F2, Cl2, Br2, I2 bằng cách cho hỗn hợp H2SO4 đặc và MnO2 tác dụng với muối tương ứng là florua, clorua, bromua, iođua được không?

Câu V: (4 điểm)

1/ Cracking n-Butan người ta thu được hỗn hợp gồm 4 hiđrôcacbon (hỗn hợp A). Dẫn hỗn hợp A cùng với nước qua chất xúc tác H3PO4 ở 350°C. Sau đó làm lạnh đến nhiệt độ phòng (25°C) thì thu được hỗn hợp B gồm 3 chất B1, B2, B3. Cho hỗn hợp B tác dụng với CuO nóng, sau đó làm lạnh đến nhiệt độ phòng (25°C) thì thu được hỗn hợp C gồm chủ yếu là 2 chất là C1 và C2.
a) Viết sơ đồ các phản ứng xảy ra trong các quá trình đã nêu ở trên.
b) Viết công thức cấu tạo các chất B1, B2, B3, C1, C2, C3.
c) Giải thích vì sao sau mỗi lần làm lạnh, số chất thu được lại giảm đi so với số chất có ban đầu?

2/ Có 4 lọ không nhãn đựng các dung dịch sau: anđêhit axetic, glucôzơ, glixerol, ancol etylic.
a) Dùng phương pháp hoá học để xác định dung dịch có trong mỗi lọ.
b) Hãy tìm một thuốc thử để xác định dung dịch có trong mỗi lọ.