[2022 – 2023] Thi học sinh giỏi lớp 12 – Tỉnh Hưng Yên

⇒ File word đề thi, đáp án và giải chi tiết

⇒ Thời gian làm bài: 180 phút

⇒ Đề thi, đáp án và giải chi tiết:

Câu I (3,5 điểm)

(Xem giải) 1. Cho chuỗi các phản ứng sau:
(1) (A) + H2O → (B) + (X)
(2) (C) + NaOH → (X) + (E)
(3) (A) + HCl → (D) + (X)
(4) (A) + NaOH + H2O → (G) + (X)
(5) (E) + (D) + H2O → (B) + (K) + (I)
(6) (G) + (D) + H2O → (B) + (K)
Biết: X có công thức phân tử là RH4, tổng số hạt proton trong X bằng 10. Tìm X và xác định các chất A, B, C, D, E, G, K, I. Viết các phương trình hóa học xảy ra.

(Xem giải) 2. Một loại phân bón tổng hợp trên bao bì ghi tỉ lệ NPK là 10-20-15. Giả sử nhà máy này sản xuất loại phân bón trên bằng cách trộn 3 loại hoá chất Ca(NO3)2; KH2PO4 và KNO3, tạp chất khác không chứa N, P, K. Tính % khối lượng mỗi muối có trong phân bón trên.

Câu II (4,0 điểm)

(Xem giải) 1. Có 5 hợp chất hữu cơ X, Y, Z, T, H mạch hở, thành phần đều chứa C, H, O và phân tử khối bằng 60 đvC, Y là ancol đơn chức bậc I. Cho các hỗn hợp: A1 gồm X và Y; hỗn hợp A2 gồm Y và Z; hỗn hợp A3 gồm T và H; hỗn hợp A4 gồm X và H. Lấy từng hỗn hợp A1, A2, A3, A4 (trong hỗn hợp mỗi hợp chất đều có 1 mol) lần lượt cho tác dụng với lượng dư kim loại Na và NaOH thì cho kết quả sau:
– Số mol Na phản ứng với từng hỗn hợp trên tương ứng lần lượt là: 2, 1, 1, 1.
– Số mol NaOH phản ứng với từng hỗn hợp trên tương ứng lần lượt là: 1, 1, 0, 1.
Xác định công thức cấu tạo của 5 hợp chất trên.

(Xem giải) 2. Một học sinh tiến hành làm thí nghiệm tráng bạc của glucozơ theo hai bước sau:
• Bước 1: Cho vào một ống nghiệm sạch 1 ml dung dịch AgNO3 1%, sau đó nhỏ tiếp từng giọt dung dịch NH3 vào cho đến khi kết tủa vừa xuất hiện lại tan hết.
• Bước 2: Thêm tiếp 1 ml dung dịch glucozơ 1% vào ống nghiệm trên rồi đun nóng nhẹ.
Hãy:
a) Nêu hiện tượng, viết phương trình hóa học của phản ứng xảy ra ở bước 2.
b) Cho biết hiện tượng xảy ra nếu ở bước 2 đun sôi dung dịch.
c) Xác định chất oxi hóa, chất khử trong phản ứng tráng bạc của glucozơ.
d) Giải thích tại sao người ta dùng saccarozơ làm nguyên liệu trong công nghiệp tráng ruột phích mà không dùng glucozơ.

(Xem giải) 3. Một loại chất béo chứa 88,4% triolein về khối lượng còn lại là tạp chất trơ. Thực hiện phản ứng xà phòng hóa loại chất béo trên bằng dung dịch NaOH thì thu được một loại xà phòng chứa 66,88% muối natri oleat về khối lượng. Giả thiết các tạp chất trơ được loại bỏ trong quá trình nấu xà phòng, hiệu suất của quá trình là 80%. Quy cách đóng gói mỗi bánh xà phòng có khối lượng tịnh là 100 gam. Để sản xuất được một đơn hàng 100000 bánh xà phòng thì khối lượng chất béo tối thiểu cần sử dụng là bao nhiêu kg và lượng glixerol sinh ra từ quá trình trên là bao nhiêu lít? Biết khối lượng riêng của glixerol là 1,26 g/ml.

Câu III (3,5 điểm)

(Xem giải) 1. Một loại xăng có chứa 4 ankan với thành phần về số mol như sau: 10% heptan, 50% octan, 30% nonan và 10% đecan. Hãy tính xem một xe máy đi 100 km tiêu thụ hết 2,0 kg loại xăng nói trên thì đã tiêu thụ hết bao nhiêu lít oxi, thải ra môi trường bao nhiêu lít khí cacbonic và bao nhiêu nhiệt lượng? Giả thiết rằng nhiệt đốt cháy của xăng là 5337,8 kJ/mol, năng lượng giải phóng ra có 80% chuyển thành cơ năng còn 20% thải vào môi trường, các thể tích khí đo ở 25°C và 1 atm, các phản ứng xảy ra hoàn toàn.

(Xem giải) 2. Thủy phân hoàn toàn hợp chất hữu cơ E (C12H10O6, chứa 3 chức este) bằng dung dịch NaOH, thu được các hợp chất hữu cơ X, Y, Z và T. Cho Y tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng, dư thu được hợp chất hữu cơ F (C7H8O2). Biết: T chứa 2 nguyên tử cacbon; a mol E phản ứng tối đa với 4a mol NaOH trong dung dịch; Y chứa vòng benzen và MT < MX < MZ < MY. Xác định công thức cấu tạo thu gọn của X, Y, Z, T và E.

Câu IV (3,0 điểm)

(Xem giải) 1. Nêu hiện tượng, viết phương trình hóa học giải thích các thí nghiệm sau:
a) Cho dung dịch Ba(OH)2 từ từ đến dư vào dung dịch có hòa tan phèn chua.
b) Cho Ba dư vào dung dịch có hòa tan supephotphat kép.
c) Sục khí H2S vào dung dịch FeCl3.
d) Nhỏ dung dịch H2SO4 loãng vào dung dịch Na2S2O3 và để ít phút.
e) Nhúng thanh Zn vào dung dịch H2SO4 loãng, sau đó nhỏ vài giọt dung dịch CuSO4 vào.
f) Cho dung dịch BaCl2 vào dung dịch KHCO3, sau đó đun nóng.

(Xem giải) 2. Hỗn hợp rắn A gồm Fe(NO3)2, Fe3O4, Cu, Zn và FeCl2 (trong đó Fe chiếm 19,19% về khối lượng). Cho 52,54 gam A vào dung dịch chứa 50,37 gam HCl. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch B có chứa các muối có khối lượng là 86,79 gam và 2,464 lít hỗn hợp khí Z gồm N2O và H2 có tỉ lệ mol là nN2O : nH2 = 6 : 5. Cho dung dịch AgNO3 dư vào dung dịch B, kết thúc phản ứng thấy thoát ra 0,672 lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất); đồng thời thu được 212,75 gam kết tủa. Biết các khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Tính phần trăm về khối lượng của kim loại Cu có trong hỗn hợp A.

Câu V (3,0 điểm)

(Xem giải) 1. Cho sơ đồ chuyển hóa sau: A → CH4 → B → C → D → E → F → G → A. Biết: A, B, C, D, E, F, G là các hợp chất hữu cơ; MF – MC = 31; B, E là anđehit đồng đẳng liên tiếp nhau. Xác định các chất A, B, C, D, E, F, G và viết các phương trình hóa học xảy ra.

(Xem giải) 2. Hỗn hợp X gồm 3 este (1 este đơn chức và 2 este hai chức) đều mạch hở và không phân nhánh (không chứa nhóm chức khác). Thủy phân hoàn toàn 22,1 gam X cần dùng vừa đủ 300 ml dung dịch NaOH 1M thu được hỗn hợp Y chứa 3 ancol đều no và hỗn hợp muối Z. Lấy toàn bộ hỗn hợp muối Z đun nóng với vôi tôi xút thu được duy nhất một hiđrocacbon đơn giản nhất có thể tích là 6,272 lít (đktc). Mặt khác đốt cháy 22,1 gam X cần dùng vừa đủ 1,025 mol O2. Xác định công thức cấu tạo các este trong X và phần trăm khối lượng của các ancol có trong Y.

Câu VI (3,0 điểm)

(Xem giải) 1. Cho các lọ mất nhãn chứa các chất rắn riêng biệt: MgO, Al, Al2O3, Na, K2SO4 và NH4Cl. Chỉ dùng thêm nước làm thuốc thử, nêu phương pháp hóa học phân biệt các hóa chất trên và viết phương trình hóa học xảy ra (nếu có).

(Xem giải) 2. Điện phân dung dịch hỗn hợp chứa x mol CuSO4, y mol H2SO4, z mol NaCl với điện cực trơ, có màng ngăn xốp, hiệu suất của quá trình điện phân là 100%. Lượng khí sinh ra trong quá trình điện phân và khối lượng Al2O3 bị hòa tan tối đa trong dung dịch sau điện phân ứng với mỗi thí nghiệm được cho ở bảng sau:

	Thí nghiệm 1	Thí nghiệm 2	Thí nghiệm 3
Thời gian điện phân (s)	t	2t	3t
Lượng khí sinh ra (mol)	0,16	0,44	0,7
Khối lượng Al2O3 bị hòa tan (g)	4,08		4,08

Xác định giá trị x, y, z?