Chitin là một loại polymer thiên nhiên với trữ lượng rất lớn (đứng thứ hai sau cellulose). Trong tự nhiên, chitin tồn tại trong cả động vật và thực vật. Trong động vật, chitin là một thành phần cấu trúc quan trọng trong vỏ của một số động vật không xương sống như: giáp xác (tôm, cua,…), côn trùng, nhuyễn thể, giun tròn,… Đun nóng chitin với dung dịch NaOH 40 – 50%, thu được chitosan theo sơ đồ sau:

Biết rằng, chỉ cần 50% số nhóm -NHCOCH3 trong chitin chuyển thành nhóm -NH2 thì sản phẩm sẽ được gọi là chitosan.
a) Chitin và chitosan có công thức chung lần lượt là (C8H13O5N)n và (C6H11O4N)n.
b) Phản ứng giữa chitin với dung dịch NaOH tạo ra chitosan là phản ứng giảm mạch polymer.
c) Chitosan thu được sau phản ứng của chitin với NaOH có phân tử khối nhỏ hơn so với chitin.
d) Khi đun nóng 193 gam chitin với dung dịch NaOH, sản phẩm chitosan thu được có khối lượng là 167,4 gam thì có 80% số nhóm -NHCOCH3 trong chitin đã thuỷ phân.
Câu trả lời tốt nhất
(a) Đúng (sơ đồ trên đã vẽ 2 mắt xích mỗi chất).
(b) Sai, mạch polymer không thay đổi trong phản ứng này, chỉ một phần (-NHCOCH3) trong mỗi mắt xích phản ứng với NaOH.
(c) Đúng, chitin (M = 203n) và chitosan (M = 161n).
(d) Sai
Cứ 1 mol nhóm -NHCOCH3 phản ứng làm khối lượng giảm 42 gam (do NHCOCH3 —> NH2)
—> nNHCOCH3 phản ứng = (193 – 167,4)/42 = 0,6095
—> %NHCOCH3 phản ứng = 0,6095/(193/203) = 64,11%
