Chất béo là triester của glycerol và acid béo. Chất béo có thể tồn tại ở dạng rắn hoặc lỏng trong điều kiện nhiệt độ phòng, phụ thuộc vào cấu trúc và thành phần của chúng. “Dầu ăn” thường là chất béo ở dạng lỏng, trong khi “mỡ” thường là chất béo ở thể rắn.
a) Trong lúc nấu ăn tay bạn Kiên dính dầu ăn. Kiên rửa tay với nước nhiều lần mà vết dầu ăn đó không sạch hết được. Mẹ Kiên bảo: “Con hãy lấy xà phòng đề rửa thì mới sạch”. Kiên không hiểu tại sao xà phòng lại có thể làm sạch các vết dầu ăn. Em hãy giúp Kiên giải thích điều này?
b) Những chú gấu trắng sống ở vùng Bắc cực ngoài bộ lông dày hoàn hảo thì chúng còn sở hữu một thân hình mập mạp do lớp mỡ dày dưới da. Gấu là một loài động vật có tập tính ngủ đông, trước khi bước vào mùa đông lạnh giá chúng tích trữ một lớp mỡ dày. Cho biết lớp mỡ dày có ý nghĩa gì trong đời sống của loài gấu trắng Bắc cực trên?
Câu trả lời tốt nhất
(a) Xà phòng là muối sodium hoặc potassium của acid béo. Phân tử xà phòng có 2 phần: Phần ưa nước là nhóm carboxylate, phần kị nước là gốc hydrocarbon.
Khi rửa tay có sinh dầu mỡ bằng xà phòng, phần ưa nước sẽ tan trong nước, phần kị nước sẽ tan trong dầu mỡ, khi đó các vết dầu mỡ sẽ bị phân chia thành các hạt rất nhỏ và tách rời khỏi tay trong quá trình rửa, nhờ đó tay sẽ sạch dầu mỡ.
(b) Lớp mỡ dày của gấu có 2 tác dụng:
+ Là nguồn năng lượng dự trữ khi gấu ngủ đông (ngủ suốt mùa đông mà không cần ăn).
+ Là lớp cách nhiệt bảo vệ cơ thể trước nhiệt độ rất thấp của môi trường sống.