Từ lá cây bạc hà có thể chiết xuất được tinh dầu bạc hà, có công dụng như: khử mùi và làm sạch không khí, hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa, hỗ trợ điều trị cảm cúm, … Thành phần chính của tinh dầu bạc hà là menthol (C10H20O), ngoài ra còn chứa các hợp chất khác như: menthone (C10H18O), menthol ester (menthyl acetate), …
(R1, R2, R3 là các gốc hydrocarbon)
a. Viết công thức cấu tạo của menthol, menthone, menthyl acetate. So sánh nhiệt độ sôi của menthol, menthone.
b. Tinh dầu bạc hà chứa ít nhất 60% menthol, 3 – 9% menthol ester theo khối lượng và các thành phần phụ khác. Menthol ester thường gặp là menthyl acetate. Cân chính xác 5 gam tinh dầu bạc hà cho vào bình cầu dung tích 100 mL, thêm tiếp 3 mL ethanol 96%. Cho tiếp vào bình cầu 50 mL dung dịch KOH 0,5M trong ethanol 96% và 5 giọt chất chỉ thị màu phenolphthalein. Đun nóng cách thủy bình cầu có lắp ống sinh hàn ngược để phản ứng xà phòng hóa xảy ra hoàn toàn, để nguội. Pha loãng hỗn hợp sau phản ứng bằng 100 mL nước cất, sau đó thêm từ từ dung dịch HCl 0,5M vào đến khi hỗn hợp mất màu thì thấy đã dùng hết 45 mL dung dịch HCl. Tính phần trăm khối lượng menthyl acetate trong tinh dầu bạc hà.
Câu trả lời tốt nhất
(a) Cấu tạo:
Menthol Menthone
Menthyl acetate
Menthol có nhiệt độ sôi cao hơn menthone do menthol có liên kết hydrogen liên phân tử.
(b)
Menthyl acetate + KOH —> CH3COOK + Menthol
HCl + KOH —> KCl + H2O
nKOH = nHCl + nMenthyl acetate
nKOH = 0,025; nHCl = 0,0225
—> nMenthyl acetate = 0,0025
—> mMenthyl acetate = 0,0025.198/5 = 9,9%