Ascorbic acid (Vitamin C) là một chất chống oxy hóa quan trọng, được sử dụng rộng rãi trong thực phẩm và dược phẩm. Một nhóm học sinh tiến hành xác định hàm lượng ascorbic acid trong một viên nén vitamin C theo phương pháp chuẩn độ bằng dung dịch Iodine (I2 trong KI dư), dựa trên phản ứng: C6H8O6 + I2 → C6H6O6 + 2HI.
Theo đó, nhóm học sinh tiến hành thí nghiệm như sau:
Bước 1: Cân chính xác một viên vitamin C có khối lượng 1,625 g, hòa tan trong nước cất và thêm nước cất thành 100 mL (dung dịch X).
Bước 2: Lấy 10 mL dung dịch X cho vào cốc thủy tinh, thêm vài giọt chỉ thị hồ tinh bột.
Bước 3: Chuẩn độ bằng dung dịch Iodine 0,05M cho đến khi dung dịch chuyển từ không màu sang xanh tím nhạt ổn định trong 30 giây.
Kết quả thu được sau ba lần chuẩn độ lần lượt là 16,1ml; 16,3ml và 16,2ml
Cho các phát biểu sau phát biểu nào đúng, phát biểu nào sai?
a) Điểm tương đương trong phép chuẩn độ được xác định dựa vào sự xuất hiện bền vững màu xanh tím nhạt do phức I2-tinh bột.
b) Trong dung dịch chuẩn độ, kali iodide (KI) được dùng dư để giúp I2 tan tốt trong nước.
c) Từ kết quả thí nghiệm, học sinh xác định được hàm lượng ascorbic acid trong viên vitamin C là khoảng 87,8%.
d) Nếu viên vitamin C có lẫn citric acid (C6H8O7), citric acid không phản ứng với Iodine, nhưng có thể ảnh hưởng pH dung dịch, gây sai số.
Câu trả lời tốt nhất
(a) Sai, không xác định được điểm tương đương vì không có hiện tượng gì. Chỉ xác định được điểm kết thúc khi I2 đã dư một lượng nhỏ và tạo màu xanh tím với hồ tinh bột.
(b) Đúng, I2 tan tốt trong KI do tạo phức KI3 (K+ là cầu ngoại, I- là trung tâm, 2I còn lại là phối tử.
(c)
nC6H8O6 = nI2 = 0,05(16,1 + 16,3 + 16,2)/3 = 0,81 mmol
—> %C6H8O6 = 0,81.10.176/1625 = 87,73%
(d) Sai, citric acid có tính khử yếu hơn ascorbic acid và không phản ứng với I2 nên không ảnh hưởng đến quá trình chuẩn độ.