Chất béo đóng vai trò là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể và được xem là nguồn dinh dưỡng quan trọng. Nhiều vitamin như A, D, E và K hoà tan tốt trong chất béo, nên chúng được vận chuyển và hấp thụ cùng với chất béo. Thành phần chính của chất béo là triglyceride. Một triglyceride X có công thức cấu tạo như hình sau:
Thuỷ phân hoàn toàn a mol X trong dung dịch NaOH thu được a mol chất Y và hỗn hợp muối Z.
a) Acid béo tương ứng với gốc acid ở vị trí (3) thuộc loại acid béo omega-9.
b) Hỗn hợp muối Z được sử dụng làm chất giặt rửa tổng hợp X.
c) Dung dịch chất Y khi đun nóng với copper (II) hydroxide trong môi trường base sinh kết tủa đỏ gạch.
d) Chỉ số xà phòng hóa là tổng số miligam KOH cần để xà phòng hóa triglyceride và trung hòa acid béo tự do trong 1,0 gam chất béo. Một loại chất béo chứa 97,02% chất X và 1,42% stearic acid về khối lượng, còn lại là các tạp chất không tham gia phản ứng với KOH. Chỉ số xà phòng hoá của chất béo trên là 187,6.
Câu trả lời tốt nhất
(a) Sai, gốc số 3 là omega-3 do C chứa nối đôi đầu tiên ở vị trí số 3 tính từ đầu methyl.
(b) Sai, muối sodium của các acid béo dùng làm xà phòng.
(c) Sai, Y là glycerol, khi đun nóng hoặc ở nhiệt độ thường, glycerol đều hòa tan Cu(OH)2/OH- tạo phức màu xanh lam.
(d) Đúng
1 gam (1000 mg) chất béo chứa (C17H35COO)(C17H33COO)(C17H27COO)C3H5 (970,2 mg) và C17H35COOH (14,2 mg)
nKOH = 3nX + nC17H35COOH = 3.1,1 + 0,05 = 3,35 mmol
—> mKOH = 187,6 mg