Theo quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về nước thải công nghiệp (QCVN 40:2011/BTNMT), giá trị tối đa cho phép của các thông số ô nhiễm trong nước thải công nghiệp khi xả thải vào nguồn tiếp nhận nước thải, được tính theo công thức: Cmax = C.Kp.Kf
Trong đó:
– Cmax: giá trị nồng độ tối đa cho phép của thông số ô nhiễm trong nước thải công nghiệp xả thải vào nguồn tiếp nhận nước thải (mg/L);
– C: giá trị nồng độ qui định của thông số ô nhiễm trong nước thải công nghiệp xả thải vào nguồn tiếp nhận dùng cho các mục đích sử dụng khác nhau (mg/L);
– Kp: hệ số nguồn tiếp nhận nước thải ứng với lưu lượng dòng chảy của sông, suối, kênh,…;
– Kf: hệ số lưu lượng nguồn thải ứng với tổng lưu lượng nước thải của các cơ sở công nghiệp khi xả thải vào nguồn tiếp nhận nước thải.
Nồng độ qui định của thông số ô nhiễm tổng cyanide (CN-) trong nước thải công nghiệp theo bảng sau:
Mục đích sử dụng của nguồn tiếp nhận….. C (mg/L)
Nguồn nước dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt…. 0,07
Nguồn nước không dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt…. 0,1
a) Tính nồng độ tối đa (Cmax) của thông số ô nhiễm tổng cyanide trong nước thải công nghiệp được phép xả thải vào nguồn tiếp nhận (bảng trên). Biết rằng, hai nguồn tiếp nhận có cùng giá trị Kp, Kf lần lượt là 0,9 và 1,1.
b) Công ty sản xuất X xả nước thải trực tiếp vào nguồn tiếp nhận (kênh, rạch,…), không qua xử lí. Giả thiết phân tích các thành phần hóa học có trong 2,0 lít mẫu nước xả thải của Công ty sản xuất X, trong đó hàm lượng cyanide được xác định bằng phương pháp hóa học theo sơ đồ các phản ứng sau:
(1) NaCN + NaClO → NaCNO + NaCl
(2) NaCNO + H2O → NaHCO3 + NH3
(3) NaCNO + NaClO + H2O → NaHCO3 + N2 + NaCl
Sau khi các phản ứng trên xảy ra hoàn toàn, dung dịch thu được cho tác dụng với lượng dư dung dịch calcium hydroxide, thu được 0,002 gam kết tủa trắng. Viết và hoàn thành phương trình hoá học các phản ứng xảy ra. Hỏi nước xả thải của Công ty sản xuất X có vượt quá nồng độ qui định thông số ô nhiễm tổng cyanide không? Giải thích.
Câu trả lời tốt nhất
(a)
Nguồn nước dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt:
Cmax = C.Kp.Kf = 0,07.0,9.1,1 = 0,0693 (mg/L)
Nguồn nước không dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt:
Cmax = C.Kp.Kf = 0,1.0,9.1,1 = 0,099 (mg/L)
(b)
(1) NaCN + NaClO → NaCNO + NaCl
(2) NaCNO + 2H2O → NaHCO3 + NH3
(3) 2NaCNO + 3NaClO + H2O → 2NaHCO3 + N2 + 3NaCl
(4) NaHCO3 + Ca(OH)2 → CaCO3 + NaOH + H2O
nNaCN = nCaCO3 = 0,02 mmol
Nồng độ CN- = 0,02.26/2 = 0,26 mg/L
Kênh, rạch là nơi tiếp nhận nước thải của công ty trên, được xếp vào loại “Nguồn nước không dùng cho mục đích cấp nước sinh hoạt” với Cmax = 0,099 mg/L.
Như vậy nước thải của công ty X đã vượt quá nồng độ qui định thông số ô nhiễm tổng cyanide.
