Tiến hành phản ứng xà phòng hóa theo các bước sau:
Bước 1: Cho vào bát sứ: 1 gam mỡ lợn và 2,5 ml dung dịch NaOH 40%.
Bước 2: Đun hỗn hợp sôi nhẹ và liên tục khuấy đều bằng đũa thủy tinh (quá trình đun sẽ thêm nước vào để thể tích hỗn hợp không đổi) trong thời gian 8 – 10 phút.
Bước 3: Rót vào hỗn hợp 5 ml dung dịch NaCl bão hòa nóng, khuấy nhẹ, sau đó để nguội hỗn hợp.
Cho các phát biểu sau:
(a) Ở bước 2, nếu không thêm nước thì hỗn hợp cạn khô và không xảy ra phản ứng thủy phân nữa.
(b) Mục đích của việc thêm dung dịch NaCl bão hòa là tách muối natri của axit béo ra khỏi dung dịch.
(c) Nếu thay mỡ lợn bằng etyl axetat thì hiện tượng ở bước 3 vẫn không thay đổi.
(d) Sau bước 3, thấy có một lớp dày đóng bánh màu trắng nổi lên trên, lớp này là muối của axit béo hay còn gọi là xà phòng.
(e) Nếu thay dung dịch NaCl bằng dung dịch CaCl2 ở bước 3 thì kết quả thí nghiệm vẫn không thay đổi.
Số lượng phát biểu đúng là
A. 1. B. 3. C. 4. D. 2.
Câu 2. Phát biểu nào sau đây đúng?
A. Ở bước 1, không thể thay mỡ lợn bằng dầu thực vật.
B. Mục đích chính của việc cho nước cất vào hỗn hợp để làm xúc tác phản ứng.
C. Mục đích chính của việc cho dung dịch NaCl vào hỗn hợp để tránh phân hủy sản phẩm.
D. Sau bước 3, hỗn hợp tách thành hai lớp: phía trên là chất rắn màu trắng, phía dưới là chất lỏng.
Câu trả lời tốt nhất
(a) Đúng, H2O bị bay hơi trong quá trình đun, phản ứng thủy phân xảy ra cần có H2O nên phải bổ sung H2O thường xuyên.
(b) Đúng, muối natri của axit béo ít tan trong dung dịch NaCl bão hòa nên tách ra, nhẹ hơn và nổi lên.
(c) Sai, etyl axetat tạo muối nhỏ (CH3COONa), muối này tan bình thường trong dung dịch NaCl bão hòa.
(d) Đúng
(e) Sai, nếu dùng CaCl2 thì sẽ tạo kết tủa với xà phòng, trái với mục đích ban đầu là điều chế xà phòng:
C17H35COONa + CaCl2 —> (C17H35COO)2Ca↓ + NaCl
Câu 2.
A. Sai, mỡ lợn và dầu thực vật đều chứa chủ yếu là chất béo nên có thể thay thế cho nhau
B. Sai, phản ứng thủy phân nên H2O tham gia phản ứng, NaOH là môi trường.
C. Sai, cho dung dịch NaCl để tăng tỉ khối hỗn hợp và hạn chế sự hòa tan của xà phòng, làm xà phòng tách ra và nổi lên.
D. Đúng